تولید و استخراج روغن آفتاب گردان

تولید و استخراج روغن آفتاب گردان به دلیل فواید بی نظیر این روغن در هر دو مقیاس خانگی و صنعتی انجام می شود. خوانندگان محترم وبلاگ آی فودز می توانید با مطالعه این مقاله با فواید این روغن و روش استخراج آن آشنا شوید.

روغن آفتاب گردان

روغن آفتابگردان، روغن غیر فرار است که از دانه های آفتابگردان یا (Helianthus annuus ) تولید می شود.

معمولاً در غذا به عنوان روغن سرخ کردنی و در فرمول های آرایشی به عنوان نرم کننده استفاده می شود.

روغن آفتابگردان یا روغن تخمه آفتابگردان، سرشار از ویتامین E است. روغن آفتابگردان دارای رنگ طلایی، سبک و دارای مزایای مهمی است. روغن آفتابگردان دارای چربی اشباع کم و چربی های غیر اشباع بالا (چربی های سالم) است. از این روغن آفتابگردان استفاده دارویی نیز می شود.

فواید استخراج و مصرف روغن آفتاب گردان

افزایش سلامت دهان و دندان

روغن آفتاب گردان التهاب لثه را کاهش می دهد. هم چنین فعالیت ضد باکتریایی را در برابر C. albicans نشان می دهد که شایع ترین عامل عفونت دهان است.

تقویت سیستم ایمنی

روغن آفتابگردان سرشار از آنتی اکسیدان است. بازدارندگی غشای سلولی را تقویت می کند که سبب سخت شدن ورود باکتری ها و ویروس ها به بدن می گردد.

این روغن توانایی بدن در دفاع از عفونت ها را افزایش می دهد. روغن آفتابگردان حاوی پروتئین است که به ساخت و ترمیم بافت ها و آنزیم های مختلف مورد نیاز بدن کمک می کند.

مفید برای پوست

روغن آفتاب گردان سرشار از ویتامین A و E است که به سلامت پوست کمک می کند. ویتامین A و E به عنوان آنتی اکسیدان عمل می کنند. آن ها به بازسازی سلول آسیب دیده پوست و خلاص شدن از شر باکتری ایجاد کننده آکنه کمک می کنند.

این روغن به عنوان یک مرطوب کننده طبیعی عمل می کند و به درمان خشکی و حساسیت پوست کمک می کند.

افزایش سلامت قلب

مصرف متعادل روغن آفتابگردان، برای کسانی که می خواهند مراقب سلامت قلب خود باشند و از تصلب شرایین جلوگیری کنند گزینه مناسبی است. تصلب شرایین می تواند عروق را مسدود کرده، فشار خون را بالا ببرد. درنتیجه احتمال حمله قلبی یا سکته افزایش می یابد.

وجود کولین، فنولیک اسید و چربی های غیر اشباع در روغن آفتابگردان باعث افزایش انرژی و کاهش خطر بیماری های قلبی عروقی می شود.

مراحل فرآیند استخراج روغن آفتاب گردان

تولید روغن آفتابگردان به طور کلی دارای مراحل زیر می باشد:

• تمیز کردن دانه ها
• آسیاب کردن دانه ها
• پرس و استخراج روغن خام از دانه ها
• تصفیه بیشتر روغن بدست آمده
• بسته بندی

هیدروکربن های فرار مانند هگزان به عنوان حلال برای استخراج روغن استفاده می شود.

تمیز کردن دانه ها

دانه های روغن آفتابگردان از روی آهنرباها عبور داده می شود تا ناخالصی های فلزی از بین برود. سایر ناخالصی ها با الک کردن از بین می روند. سپس پوشش بیرونی (پوسته) دانه ها برداشته می شود تا دانه های خالص به دست آید.

پوست گیری

روش معمول این کار شامل ترک خوردن دانه ها با نیروی مکانیکی محافظ گریز از مرکز یا پنوماتیک است. می تواند با سایش نیز تکمیل شود.

آسیاب دانه ها

دانه های پوست کنده شده به صورت پودر درشت خرد می شوند تا سطح بیشتری برای پرس آن ها بدست آید.

آسیاب های چکشی یا غلطک های شیار دار عمدتا برای خرد کردن کنجاله درشت به ذرات ریز یکنواخت استفاده می شود. سپس دانه های خرد شده، گرم می شود تا استخراج روغن انجام شود.

البته ناخالصی ها در این روش با روغن آزاد می شوند و چنین ناخالصی هایی باید قبل از اینکه روغن بسته بندی گردد، حذف شوند.

پرس کردن

دانه های گرم شده در یک پرس تحت فشار قرار می گیرند. این فشار به تدریج از 60 کیلوپاسکال به 950kps ، 206kps، به 850kps افزایش می یابد.

سپس در حالی که دانه ها از یک محفظه شکاف دار عبور می کند، روغن در حفره های بشکه پرس شده و بازیابی می شود.

استخراج روغن آفتاب گردان باقی مانده

حلال های هیدروکربن فرار برای پردازش روغن در تفاله باقی مانده (استخراج حلال) استفاده می شود تا حداکثر بازده را بدست آورد. معمول ترین حلال هگزان است که روغن را از تفاله باقی مانده استخراج می کند.

حذف حلال

حلال به روش تقطیر از روغن جدا می گردد.

حدود 90٪ حلال فرار باقی مانده در روغن استخراج شده ، تبخیر می شود و برای استفاده مجدد بازیابی می شود (تقطیر).

پالایش و فرآوری روغن آفتاب گردان استخراج شده

روغن آفتابگردان استخراج شده باید برای ایجاد یک محصول خوراکی بیشتر پردازش شود. روغن های خوراکی تصفیه می شوند تا طعم، بو، رنگ و جامدیت را با استفاده از فرآیندهایی تصفیه کنند. از جمله این فرآیند ها خنثی کردن، رنگبری و معطر کردن را می توان نام برد.

این فرآیندهای تصفیه روغن، آلاینده هایی مانند فسفاتیدها، اسیدهای چرب آزاد و پرو اکسیدان ها را از بین می برد.

مرحله نهایی شامل حذف بوی بد روغن با عبور دادن بخار داغ از روی روغن حرارت دیده است. این فرآیند در خلا و در دمای بین 225 تا 250 درجه سانتی گراد انجام می شود. این امر به اجزای فرار طعم و بو اجازه می دهد تا روغن بخار شود.

یک درصد اسید سیتریک به روغن اضافه می شود تا برخی از فلزات موجود را غیر فعال کند، بنابراین از اکسیداسیون داخل روغن جلوگیری می کند. در نتیجه ماندگاری روغن را طولانی می کند.

بسته بندی روغن آفتابگردان

در نهایت روغن خالص در ظروف تمیز بسته بندی می شود. معمولا آن ها را در بطری های شیشه ای برای صادرات یا فروش داخلی در فروشگاه ها بسته بندی می کنند.

نکاتی درباره روغن آفتابگردان و فرآیند استخراج آن

• روغن آفتابگردان از نظر طعم سبک است و بیشتر از هر روغن گیاهی دیگری ویتامین E دارد.
• اسیدهای چرب، می توانند بیشتر در معرض تخریب با گرما، هوا و نور باشند که اکسیداسیون را تحریک و تسریع می کند.
• روغن آفتابگردان مخلوطی از چربی های غیراشباع، لینولئیک اسید (59 درصد از کل) و اسید اولئیک (30 درصد از کل) است.
• در تولید و استخراج روغن آفتابگردان، چهار نوع روغن فرآوری شده حاوی مقادیر مختلف اسیدهای چرب اصلی تولید می شود.