فرآیند تولید عسل (از زنبورداری تا روش های بسته بندی)

تولید عسل به طور کامل از مکیدن شهد گل ها توسط زنبور ها تا مراحل بسته بندی و توزیع در این مقاله توضیح داده شده است. خوانندگان محترم وبلاگ آی فودز می توانید با مطالعه این مقاله با فرآیند تولید عسل و روش های بسته بندی آن آشنا شوید.

عسل

عسل فرآورده ای شیرین است که توسط زنبورهای عسل از شهد گل ها تولید می شود. ترکیب و رنگ آن بستگی به نوع گلی دارد که شهد را تولید می کند. به عنوان مثال یونجه و شبدر عسل سفید، خدنگ عسل قرمز مایل به قهوه ای، اسطوخودوس عسل به رنگ کهربا و اقاقیا عسل به رنگ کاه تولید می کنند.

زنبورداری یکی از قدیمی ترین انواع دامداری است. عسل در کتاب های دینی نیز مورد توجه بسیار قرار دارد. در قدیم عسل غذای خدایان و نماد ثروت و خوشبختی محسوب می شد. از آن به عنوان نماد رزق و روزی یاد می شد. به دلیل ویژگی های ضد عفونی کننده، پزشکان آن را پوشش مناسبی برای زخم ها، قبل از تولید بانداژ می دانستند.

عسل متشکل است از: 17 تا 20 درصد آب، 76 تا 80 درصد گلوکز و فروکتوز، گرده، موم و نمک های معدنی

تولید عسل

یک کلنی زنبور عسل سالانه 4/45 – 2/27 کیلوگرم عسل تولید می کند.

زنبورهای کارگر فقط سه تا شش هفته زندگی می کنند. در این مدت هر یک حدود یک قاشق چای خوری شهد جمع آوری می کنند. برای تولید 454/0 کیلوگرم عسل به 8/1 کیلوگرم شهد نیاز است. برای تامین این مقدار شهد نیز به حدود 2 میلیون گل نیاز می باشد.

زنبور عسل چگونه عسل را تولید می کند؟

هنگامی که زنبورهای کارگر حدود 20 روز سن دارند، کندو را برای جمع آوری شهد ترک می کنند زنبور در گلبرگ های گل نفوذ کرده و شهد را با زبان خود می مکد و شهد را در کیسه یا شکم عسل خود قرار می دهد. با حرکت شهد در بدن زنبور، آب از آن به داخل روده زنبور بیرون کشیده می شود. سیستم غده ای زنبور عسل آنزیم هایی را منتشر می کند که سبب غنی سازی شهد می گردد.

در طول این فرآیند گرده به پاها و موهای زنبور متصل می شود. برخی از آن به گل های بعدی می ریزد. برخی از آن ها نیز با شهد مخلوط می شوند.

وقتی زنبور کارگر دیگر نمی تواند شهد را نگه دارد، به کندو باز می گردد. شهد فرآوری شده که اکنون در مسیر تبدیل شدن به عسل است، به سلول های لانه زنبوری خالی رسوب می کند. سایر زنبورهای کارگر با خوردن عسل، آنزیم های بیشتری را به آن اضافه کرده و باعث بیشتر رسیده شدن عسل می شوند. هنگامی که عسل به طور کامل رسید، برای آخرین بار در سلول لانه زنبوری قرار داده می شود و با یک لایه نازک از موم زنبور عسل پوشانده می شود.

مراحل تولید عسل

1. برداشت زنبور از کندو

روش های زیادی برای این کار وجود دارد. زنبوردار برای این امر از کلاه ایمنی و دستکش محافظ استفاده می کند.

2. استخراج عسل از کندو ها

کندوها را وارد استخراج کننده می کنند. یک ظرف استوانه ای بزرگ که از نیروی گریز از مرکز برای استخراج عسل استفاده می کند.

کندوی کامل می تواند حدود 27/2 کیلوگرم وزن داشته باشد. لذا برای جلوگیری از شکستن آن، استخراج کننده با سرعت پایین شروع به کار می کند. با چرخیدن مخزن استخراج، عسل از سلول های کندو به بیرون کشیده می شود و به دیواره ها می رسد. سپس به سمت پایین مخروطی شکل دستگاه می ریزد و از طریق یک شیر خارج می شود.

یک سطل عسل در زیر شیر قرار دارد که روی آن دو الک، یکی درشت و دیگری ریز قرار دارد. از این طریق از ورود ذرات موم و سایر مواد زائد جلوگیری می شود.

در فیلم زیر نحوه بسته بندی عسل توسط دستگاه بسته بندی ساشه نشان داده شده است. شما را به تماشای آن دعوت می کنیم:

3. پردازش عسل

در کارخانه، عسل در مخازن ریخته می شود و تا 120 درجه فارنهایت ( 9/48 درجه سانتی گراد) گرم شده تا بلورها ذوب شوند. سپس به مدت 24 ساعت در آن دما نگه داشته می شود. در نتیجه قسمت های اضافی زنبور عسل یا گرده به روی سطح می آید و حذف می شود.

سپس عسل تا 165 درجه فارنهایت گرم می‌شود و از طریق کاغذ فیلتر می شود. سپس تا 120 درجه فارنهایت (9/48 درجه سانتیگراد) سرد می شود. این فرآیند بسیار سریع و تقریباً در هفت ثانیه انجام می شود.

این روش های گرمایش برخی از خواص مفید عسل را حذف می کند. با این حال مصرف کنندگان عسل با رنگ روشن تر را ترجیح می دهند.

4. بسته بندی عسل

برای بسته بندی عسل روش ها و دستگاه های مختلفی وجود دارد.

1. استفاده از دستگاه ساشه مایع

امروزه دستگاه های بسته بندی ساشه به دلیل سادگی، سهولت استفاده و زیبایی بسته بندی محبوبیت زیادی پیدا کرده اند. دستگاه بسته بندی مایع تمام اتوماتیک ساشه مجهز به پرکننده پیستون می باشد. از آن به طور گسترده ای برای بسته بندی مایعات و مایعات غلیظ مانند شوینده ها، نرم کننده، شامپو، شیر، آب، آب میوه، سس سویا، روغن، سس گوجه فرنگی، سس مایونز استفاده می شود.

بسته بندی های این دستگاه دارای ویژگی های زیر می باشند:

• بسته های بالشی ساچت، کیسه های از پیش ساخته شده
• بسیار ضد آب
• پوشش استیل ضد زنگ

2. دستگاه شرینک

3. دستگاه فرم فیل سیل

محصولات جانبی/ضایعات تولید عسل

چهار محصول فرعی فرآیند تولید عسل عبارتند از: موم زنبور عسل، گرده گل، ژل رویال و بره موم.

موم زنبور عسل در بدن زنبور عسل با تبدیل شهد به عسل تولید می شود. زنبور موم را از طریق غدد درون شکم خود دفع می کند. زنبورها از موم برای درپوش سلول های لانه زنبوری پر شده استفاده می کند. این موم ها توسط زنبوردار از لانه زنبور جدا می شود و می تواند به تولیدکنندگان تجاری برای استفاده در داروها، لوازم آرایشی، لاک مبلمان، مواد هنری و شمع ها فروخته شود.

هنگام جمع آوری شهد گل، گرده به پاهای زنبور کارگر می چسبد. گرده حاوی مقادیر زیادی ویتامین B 12 و ویتامین E است. هم چنین درصد پروتئین بیشتری نسبت به گوشت گاو دارد، لذا بسیار مغذی محسوب می شود و در مکمل های غذایی استفاده می شود.