اسانس دود چیست و چه کاربردی دارد؟

اسانس دود برای ایجاد طعم دودی در مواد غذایی کاربرد گسترده ای دارد. خوانندگان عزیز وبلاگ آی فودز برای آشنایی بیشتر با این ماده و خواص آن با ادامه این مطلب با ما همراه باشید.

شما نیز حتما با طعم دودی آشنایی دارید و حتی ممکن است از طرفداران آن باشید. از زمان های قدیم خیلی از مواد غذایی را برای ایجاد طعم بهتر و به منظور افزایش ماندگاری آن ها دودی می کردند که از جمله متداول ترین آن غذاها ماهی دودی بود.

امروزه نیز بسیاری از مواد غذایی را با طعم دودی مورد استفاده قرار می دهیم. با این حال، امروزه دیگر خیلی از روش های سنتی برای دودی کردن استفاده نمی شود. درواقع، دودی کردن مواد غذایی با عصاره دود بسیار رواج یافته است و از این روش به راحتی و با همان طعم قدیمی می توان، آن ها را دودی کرد.

اصلا عصاره دود چیست؟ در این مقاله اسانس دود و همچنین کاربردهای آن را به صورت گسترده به شما معرفی خواهیم کرد.

اسانس (عصاره) دود چیست؟

در زمان های قدیم از جمله روش هایی که به منظور نگهداری و افزایش ماندگاری مواد غذایی و همچنین جلوگیری از فساد آن ها استفاده می شد، عبارتند از:

• دودی کردن
• نمک سود کردن
• فریز کردن

دودی کردن مواد و فرآورده های غذایی در گذشته به این طریق بود که موادی مانند برنج، گوشت و ماهی را برای چند ساعت (بین ۸-۱۰ ساعت) در معرض مستقیم دود قرار می دادند. این دود از سوزاندن چوب درختان به دست می آمد و به این ترتیب عطر و طعم دود اصطلاحا به خورد مواد غذایی می رفت (جذب آن ها می شد).

با این حال، امروزه دیگر از این روش استفاده نمی شود و دودی کردن غذاها فقط برای تنوع در طعم و عطر آن ها صورت می گیرد. علاوه بر این با روی کار آمدن اسانس های دود، دودی کردن غذاها برای طرفداران عطر و طعم دود آسان شده است. فقط لازم است به مواد غذایی چند قطره از اسانس دود اضافه گردد.

با داشتن عصاره دود در منزل، می توانید موارد استفاده از آن را بیشتر کنید و غذاهای خوش طعم و مزه درست کنید.

چگونگی تولید اسانس دود

تولید اسانس دود با استفاده از روش سوزاندن چوب انجام می شود. در واقع عصاره دود، از دود حاصب از سوزاندن چوب درختان به دست می آید که از طریق تقطیر، تصفیه و تغلیظ می گردد و با اضافه شدن اندکی آب یا روغن به آن به اسانس دود تبدیل می شود.

در بعضی موارد روش تولید این عصاره به صورت گاز درون کپسول بوده و بروی محصولات اسپری می گردد. لذا، شما می توانید شیوه تولید عصاره دود را در خانه نیز به راحتی تجربه کنید. البته انجام این کار در خانه با دشواری هایی از جمله تقطیر و تغلیظ آن همراه می باشد. از این رو، امروزه اسانس های دود به شکل آماده و با بهترین کیفیت در بازار موجود هستند و می توانید با خرید آن ها برای دودی کردن سوسیس یا کالباس استفاده کنید.

کاربردهای عصاره دود

امروزه کاربردهای اسانس دود بسیار متنوع گشته است و در انواع فرآورده های غذایی مانند اسنک ها و محصولات گوشتی می توان طعم و عطر دود را حس کرد.

از دیگر کاربردهای این ماده می توان به استفاده از آن برای تولید سوسیس و یا کالباس دودی اشاره کرد. امروزه استفاده از عصاره دود دیگر به منظور افزایش طول عمر مواد غذایی نیست. بلکه تولید کنندگان فرآورده های غذایی با طعم دودی، با تولید محصولات مختلف با استفاده از این عصاره، فقط به منظور ایجاد تنوع در عطر و مزه غذاها از آن استفاده می کنند. درواقع، تولیدکنندگان همواره در تلاشند مزه غذاهای شما را دلپذیرتر و بهتر کنند.

با توجه به این که مدت زمان ماندگاری مواد غذایی از طریق فریز کردن و نگهداری آن ها در یخچال افزایش می یابد، هدف از دودی کردن غذاها فقط بهبود طعم آن هاست و نه هیچ چیز دیگری. عصاره دود از ترکیبات آروماتیک تشکیل شده است که باعث بهتر شدن کیفیت و مزه محصولات غذایی می شود. به همین علت است که بیشتر افراد طعم دودی غذاها را بیشتر می پسندند.

علت مورد پسندتر بودن غذاهایی که روی چوب آتش پخته می شوند نیز همین است. حتی چای نیز زمانی که روی آتش دم شود طعم متفاوتی در مقایسه با چای های دیگر دارد. شما می توانید با تهیه این عصاره از آن در پخته انواع غذاها به خصوص غذاهای آبکی (مانند انواع خورش و خوراک) استفاده نمایید.

البته از آنجایی که کاربردهای اسانس دود بسیار گسترش یافته است، این مسئله باعث ایجاد نگرانی های بسیاری در مصرف کنندگان شده و حتی شایعاتی را به همراه دارد.

همچنین شما می توانید در تهیه انواع سس نیز از اسن اسانس استفاده کنید و به عنوان طعم دهنده دودی در موارد مختلفی آن را به کار ببرید.

آیا مصرف اسانس دود برای سلامتی ضرر دارد؟

همیشه بحث بر سر ضرر داشتن یا نداشتن اسانس دود و سرطانزایی غذاهای دودی وجود داشته است. با این حال، نکته ای که در مورد استفاده از عصاره دود مهم است، تولید این ماده تحت نظارت و کنترل دقیق می باشد.

مصرف اسانس دود هنگامی خطرناک است که دود بدست آمده از سوزاندن چوب درختان صمغ دار و شیره دار نظیر درخت کاج، سمی باشد؛ یا اینکه در هنگام تولید این ماده از مواد نفتی، قیر و… استفاده کرده باشند. زیرا در این صورت این ترکیبات سرطانزا همراه با دود به محصولات غذایی وارد می شود و در نتیجه آن ها نیز سمی می شوند.

چنانچه در هنگام تولید عصاره دود از چوب های مناسب فاقد شیره و صمغ، رنگ نشده و فاقد روغن استفاده شود، هیچ زیانی نخواهد داشت. بنابراین، بهتر است برای اطمینان از بی ضرر بودن این عصاره ها، آن ها را به شکل بسته بندی شده دارای نشان مجوز کارخانه تولیدی تهیه کنید.

با این حال، برای تضمین سلامتی خود توصیه می شود بیشتر از هفته ای یک بار از فرآورده های غذایی دودی تهیه شده با طعم دهنده دودی استفاده نکنید و مصرف آن ها را محدود کنید. اگر می خواهید وزن خود را کاهش دهید، باید بدانید که مصرف غذاهای دودی نظیر برنج دودی باعث افزایش اشتها و اضافه وزن می گردد.

همچنین بهتر است محصولات غذایی دودی را همراه با سبزیجات مصرف کنید، زیرا دارای آنتی اکسیدان های خنثی کننده مواد مضر در ترکیبات آن است. به خاطر داشته باشید که سرخ کردن غذاهای دودی شده ممکن است اثرات مضر برای سلامتی بدن شما داشته باشد.

توصیه می شود از به کار بردن این ماده برای غذای کودکان و اشخاصی که سیستم ایمنی بدنشان ضعیف است خودداری کنید.