انواع دستگاه خمیر گیر و مقایسه آن ها

دستگاه خمیر گیر برای تولید خمیر در صنایع مختلف از جمله قنادی، نانوایی، تولید پیتزا و… کاربرد گسترده ای دارد. این دستگاه در انواع و ظرفیت های مختلفی ساخته می شود که کاربرد های متنوعی دارد. خوانندگان محترم وبلاگ آی فودز با مطالعه این مقاله با انواع این دستگاه و کاربرد های آن آشنا شوید.

دستگاه خمیر گیر

در زمان های گذشته تهیه خمیر از آرد توسط دست انجام می شد. استفاده از نیروی دست برای این کار با مشکلاتی همراه بود. ازجمله:

طولانی شدن مدت خمیرگیری و در نتیجه هدر رفتن زمان، هم چنین در پی تماس دست با خمیر امکان انتقال آلودگی های میکروبی به آن.

با گذشت زمان و پیشرفت فناوری دستگاه ها و ماشین آلات مجهز و پیشرفته ای برای صنعت نانوایی و قنادی ساخته شدند. دستگاه خمیر گیر یا خمیر کن از جمله این دستگاه های پیشرفته هستند. با استفاده از دستگاه خمیر گیر روند تولید خمیر سرعت بیشتری یافته و هم چنین به دلیل عدم دخالت دست ها در این فرآیند، کیفیت بهداشتی نیز افزایش یافته است.

از دستگاه خمیر گیر برای تولید انواع مختلف خمیر ها و هم زدن آن ها استفاده می شود. البته تنها استفاده از این دستگاه به تهیه خمیر از آرد محدود نمی شود. از این دستگاه هم چنین می توان در دیگر صنایع به عنوان هم زن (میکسر) گوشت، انواع معجون ها و بستنی ها و… استفاده نمود. همانطور که گفته شد سرعت تولید خمیر توسط دستگاه خمیر گیر بسیار بالا می باشد. در نتیجه سرعت عمل قنادی ها و نانوایی ها، فست فود ها، کترینگ های خانگی، پیتزا فروشی ها، رستوران ها و… به صورت چشمگیری افزایش می یابد.

ویژگی های کلی دستگاه خمیر گیر

دستگاه‌ خمیر کن امروزه از اساسی ترین لوازم نانوایی و قنادی است. متشکل است از: یک پاتیل (دیگ) جهت ریختن ترکیبات مانند آب و آرد و یک هم زن (چنگک) برای مخلوط کردن مواد باهم و تولید خمیر.

این دستگاه در انواع خانگی، نیمه صنعتی و صنعتی ساخته و عرضه می شود و دارای ظرفیت تولید 5- 240 کیلوگرم می باشد. جنس این دستگاه نیز از آلومینیوم و استیل می باشد. ورقه هایی که برای ساخت این دستگاه استفاده می شوند از جنس استیل ضد زنگ هستند و مقاوم به زنگ زدگی، خط و خش و ضربه می باشند. مصرف برق دستگاه نیز به صورت 1 فاز و 3 فاز است.

انواع دستگاه خمیر گیر

برا اساس ویژگی ها و پارامتر های مختلف، انواع دستگاه های خمیر گیر را می توان به روش های مختلفی طبقه بندی کرد. از جمله این پارامتر ها می توان موارد زیر را نام برد:

• ظرفیت و حجم تولید
• کاربرد
• نوع استفاده
• اندازه و ابعاد

با این وجود، اصلی ترین عامل سنجش و طبقه بندی این دستگاه ها توان تحمل وزن آن ها می باشد. هم چنین این دستگاه ها در دو مدل ساخته می شوند، مدل پاتیل (دیگ) بسته و مدل پاتیل (دیگ) باز. جنس دیگ ها از استیل مرغوب می باشد و شست و شوی راحتی دارند.

برای دسته بندی این دستگاه ها بر اساس معیار وزن، دستگاه های خمیر گیر دارای دو نوع زیر می باشند:

دستگاه خمیر کن صنعتی

انواع صنعتی خمیر کن ها برای اوزان بالا مورد استفاده قرار می گیرند (60- 120- 182- 240 کیلو گرم). مجهز به موتور های پر قدرت (1 فاز 50 هرتز) با دور موتور 1440 دور در 60 ثانیه هستند. لذا می توانند در حداقل زمان ممکن بسته به ظرفیت شان، خمیر با بالاترین کیفیت را تولید نمایند.

دستگاه خمیر کن خانگی

انواع خانگی دستگاه های خمیر گیر برای تولید خمیر در اوزان کمتر مناسب هستند (حداقل 5 کیلوگرم و حداکثر 40 کیلوگرم). کوچک ترین انواع ساخته شده این دستگاه دارای مشخصات زیر می باشد:

• ارتفاع 70 سانتی متر
• عرض 40 سانتی متر
• طول نیم متر
• دارای کاربرد در منازل، کارگاه های کوچک، شیرینی پزی ها و نانوایی های کوچک.

قدرت موتور این دستگاه ها بین 5/0- 3 اسب بخار است و در نتیجه تنها برای استفاده های خانگی و ظرفیت های پایین تولید مناسب است. میزان مصرف برق پایینی دارد و در دو شکل ثابت (رومیزی) و متحرک (دارای چرخ) جهت جابجایی راحت تر ساخته می شود.

در دستگاه های خمیر کن وزن آرد ملاک نیست، بلکه وزن خمیر مشخص کننده ظرفیت دستگاه است. در نتیجه هنگام استفاده لازم است نسبت ترکیب کردن آرد و آب را رعایت کرد و نسبت آن ها به صورت یک سهم آب به 2 سهم آرد در نظر گرفته شود.

برای عنوان مثال، هنگام استفاده از دستگاه خمیر گیر ۸ کیلویی و 15 کیلویی، نسبت ها به ترتیب به صورت زیر می باشند:

3 کیلو آب به 5 کیلو آرد و 5کیلو گرم آب به 10 کیلوگرم آرد.

باید ۵ کیلو آرد و ۳ کیلو آرد در نظر گرفته شود. به همین نسبت، میزان آرد در خمیر گیر ۱۵ کیلویی، ۱۰ کیلو و میزان آب آن ۵ کیلوگرم است.

نوع دیگری از تقسیم بندی برای دستگاه های خمیر گیر وجود دارد که بر اساس کاربرد و نحوه عمل آن ها می باشد. این تقسیم بندی به صورت زیر است:

دستگاه خمیر گیر نانوایی

مشخصات انواع دستگاه های خمیر کن نانوایی به صورت زیر می باشد:

• مجهز به یک پاتیل (دیگ)
• مجهز به یک همزن (چنگک) که به صورت مورب درون پاتیل فلزی قرار داده می شود.

دستگاه خمیر کن سیاره ای

مشخصات خمیر گیر های سیاره ای که به خمیر گیر قنادی معروف هستند، به صورت زیر می باشد:

• مجهز به یک کاسه ثابت استوانه ای شکل
• مجهز به یک همزن (چنگک) که به صورت عمودی در کاسه قرار می گیرد و به صورت دوار درون آن حرکت می کند (در دو جهت).

دستگاه خمیر کن اسپیرال

مشخصات انواع دستگاه های خمیر کن اسپیرال به صورت زیر می باشد:

• مجهز به یک کاسه فلزی
• مجهز به یک همزن (چنگک) که به شکل میله ای مارپیچ می باشد.
• در این دستگاه هم کاسه فلزی و هم میله مارپیچ دوار هستند و قابلیت چرخش دارند.

دستگاه خمیر کن ساده

مشخصات انواع دستگاه های خمیر کن ساده به صورت زیر می باشد:

• مجهز به یک کاسه فلزی
• مجهز به یک همزن (چنگک)
• در این دستگاه کاسه فلزی ثابت است و فقط چنگک قابلیت چرخش دارد.

نحوه استفاده از دستگاه های خمیر گیر

همانطور که گفته شد دستگاه های خمیر گیر در انواع، اندازه ها و ظرفیت های مختلف ساخته می شوند. با این حال در انواع مختلف مدل ها، دارای نحوه عمل مشابهی می باشند. برای استفاده از این دستگاه ها تنها لازم است با توجه به ظرفیت آن، مواد لازم را در نسبت های مشخص درون دیگ بریزید. سپس با فشردن دکمه روشن کردن دستگاه در حداقل زمان ممکن خمیر با کیفیت بالا را تحویل بگیرید.