تهیه و فراوری چای سبز در کیفیت و عطر و طعم آن اهمیت زیادی دارد. خوانندگان محترم وبلاگ آی فودز با مطالعه این مقاله با روش تهیه و فراوری چای سبز در کارخانجات آشنا شوید.
تفاوت انواع مختلف چای در چیست؟
در سال 1992، کل میزان تولید جهانی چای تقریباً 5/2 میلیون تن بود. اکثریت تولید چای در مناطق نیمه گرمسیری آسیا از جمله چین، هند، سریلانکا، ژاپن و اندونزی انجام می شود. امروزه بیش از 35 کشور چای تولید می کنند که هند، چین و سریلانکا پیشتازان آن هستند.
چای سیاه بیشترین تولید را دارد و پس از آن چای اولانگ و جاسمین قرار دارند. علاوه بر تمایز بین انواع چای، تفاوت عمده بین نوع چای در روش فرآوری آن است. برگ های چای سبز را می چینند و بلافاصله برای خشک کردن یا بخار دادن به بخش های مربوطه می فرستند تا از تخمیر جلوگیری شود. در حالی که چای سیاه و انواع دیگر آن ها را پس از چیدن برای تخمیر شدن رها می کنند.
استفاده از چای سبز در چین برای مقاصد دارویی روی کار آمد و اولین استفاده ثبت شده از آن مربوط به 4000 سال پیش بود. در قرن سوم به یک نوشیدنی روزانه تبدیل شد و کشت و فرآوری آن آغاز شد. امروزه، چین صدها نوع مختلف چای سبز دارد. از دیگر تولیدکنندگان چای سبز می توان به هند، اندونزی، کره، نپال، سریلانکا، تایوان و ویتنام اشاره کرد.
مصرف چای سبز به طور سنتی بدون استفاده از شکر، شیر یا لیمو بوده است، زیرا طعم و عطر واقعی این چای را از بین می برد.
طرز تهیه چای سبز دستی؛ تجربهای سنتی و سالم
چای سبز یکی از نوشیدنیهای سالم و خوشطعم است که بهراحتی میتوان آن را در خانه تهیه کرد. برای تهیه و فراوری چای سبز بصورت دستی، برگهای تازه چای سبز باید شسته و تمیز شوند، سپس به مدت کوتاهی بخاردهی میشوند تا از اکسیداسیون جلوگیری و خواص چای حفظ شود. پس از آن، برگها به آرامی رول شده و در محیط خنک و خشک قرار میگیرند تا کاملاً خشک شوند. این مرحله به چای سبز عطر و طعم طبیعی میدهد.
پس از خشک شدن برگها، چای آماده دم کردن است. برای دم کردن، کافی است برگها را در قوری بریزید و آب داغ (نه جوش) به آن اضافه کنید و بگذارید به مدت 2 تا 3 دقیقه دم بکشد. این روش تهیه چای سبز دستی ساده و سریع است و نتیجهاش یک نوشیدنی خوشمزه و سرشار از آنتیاکسیدان است که از فواید زیادی برای سلامتی برخوردار است.
در ادامه شما را با روش تهیه و فراوری چای سبز در کارخانجات آشنا می کنیم.
روش صنعتی تهیه و فراوری چای سبز
اگرچه به طور سنتی تهیه و فراوری چای سبز به صورت دستی انجام می شد اما این فرآیند در ژاپن کاملاً مکانیزه شده است. امروزه تهیه و فراوری چای سبز و دیگر انواع چای، بر اساس شیوه های کشت و روش های فرآوری متفاوت است. برای مثال، Sencha چایی با سه سطح کیفی بالا، متوسط و پایین است. از دو برگ رویی نرم و نوساقه ها برای گریدهای بالا و متوسط و از برگ سوم برگ های بالایی، برای تولید انواع درجه پایین استفاده می شود.
برای مطالعه بیشتر در این زمینه، اینجا کلیک کنید.
مواد مورد نیاز برای تهیه و فرآوری چای سبز کدام اند؟
برای تهیه و فراوری چای سبز از دو برگ و جوانه بالای درختچه ای به نام Camellia sinensis از خانواده Theaceace و راسته Theales استفاده می شود. این راسته شامل 40 جنس درخت یا درختچه است که دارای برگ های همیشه سبز، گل هایی با پنج ساختار و گلبرگ کاسبرگ یا برگ مانند هستند. جنس کاملیا از 80 گونه درختچه و درخت همیشه سبز آسیای شرقی تشکیل شده است.
علاوه بر برگ ها، ممکن است مواد دیگری مانند جاسمین، گل یا میوه ها برای ایجاد رایحه یا طعم های خاص در طول فرآیند خشک کردن به ترکیب چای سبز اضافه شود.
با مشاهده فیلم زیر می توانید با تهیه و فراوری چای سبز و دیگر انواع چای در کارخانجات آشنا شوید:
مراحل تهیه و فرآوری چای سبز
1. کاشت و برداشت
اقلیم مناسب برای کشت دارای حداقل بارندگی سالانه 3/114-127 سانتی متر می باشد. خاک چای باید اسیدی باشد زیرا گیاهان چای در خاک های قلیایی رشد نمی کنند. مقدار pH مطلوب 4/5- 8/5 یا کمتر است. یکی از روش های تکثیر این گیاهان از طریق بذر درختانی که آزادانه رشد کرده اند می باشد.
مقدار محصول 681 کیلوگرم چای، در هر هکتار به دو کارگر در هر هکتار نیاز دارد تا شاخه های چای را با دست بچینند و مزرعه را حفظ کنند. گیاه چای را به طور کلی بسته به محل رشد آن، هر پنج تا 10 روز یک بار می چینند.
2. خشک کردن
پس از برداشت برگ های چای برای تهیه و فراوری چای سبز، باید آن ها را خشک کرد تا از تخمیر جلوگیری شود که هر گونه فعالیت آنزیمی را که باعث اکسیداسیون می شود متوقف می کند. در چین، چای سبز را اغلب در تابه های بسیار بزرگ، روی شعله یا با استفاده از ووک برقی در تابه می پزند.
برای خشک شدن یکنواخت باید برگ های چای را مدام هم بزنید. همچنین می توانید برگ های چای را روی قفسه هایی از بامبو یا نی بافته شده پخش کنید تا در آفتاب یا با استفاده از هوای گرم خشک شود. مجدداً، برگ ها باید به هم زده شوند تا از خشک شدن یکنواختشان اطمینان حاصل شود.
در تهیه و فراوری چای سبزی معمولا از خشک کن با بخار گرم استفاده می شود. قبل از شروع فرآیند بخار دادن، برگ های چای درجه بندی و تمیز می شوند. مدت زمان بخار دادن، نوع چای تولید شده را تعیین می کند.
انواع دستگاه خشک کن تونلی به دلیل راندمان بالا، ظرفیت تولید زیاد و کنترل دقیق دما و رطوبت محبوب می باشد.
3. قالب دهی برگ های چای سبز
در اکثر کشورها، برای تهیه و فراوری چای سبز رول کردن یا شکل دادن به برگ های سبز چای توسط ماشین آلات انجام می شود. در چین، برگ های سطح بالا را با دست به شکل های مختلف از جمله مجعد، پیچ خورده، نوک تیز، گرد و غیره رول می کنند.
رول کردن از مراحل مهم تهیه و فراوری چای سبز است که در چای ظاهری متمایز ایجاد می کند؛ همچنین آزاد شدن مواد طبیعی و طعم را در هنگام غوطه ور شدن در فنجان ایجاد می کند.
4. خشک کردن نهایی
در ژاپن، چای سبز باید حدود 30 دقیقه پس از مرحله نهایی رول کردن، برای نگهداری خشک شود. چای روی دستگاهی از نوع کاترپیلار پخش می شود و به آرامی تا حدود 5 درصد رطوبت یا کمتر خشک می شود.
در این مرحله از تهیه و فراوری چای سبز، چای نیمه فرآوری شده به نام آراچا (aracha) برای فرآوری نهایی به تاجران یا عمده فروشان چای ارسال می شود. آراچا از نظر اندازه یکنواخت نیست و همچنان حاوی ساقه و گرد و غبار است.
دستگاه ساشه پودری یکی از تجهیزات صنعتی است که برای بسته بندی پودرهای مختلف در صنایع غذایی استفاده میشود.
برای خرید تجهیزات کارخانه تولید چای سبز، به فروشگاه اینترنتی آی فودز مراجعه کنید.
5. پردازش های تکمیلی
پس از ارسال چای به عمده فروشان در ژاپن، چندین مرحله دیگر برای تولید محصول نهایی طی می شود. یک دستگاه ویژه بسته به کیفیت نهایی مورد نظر، چای را بر اساس اندازه، شکل و تمیزی ذرات درجه بندی و برش می دهد. این دستگاه از الک های مکانیکی یا الک های مجهز به شبکه هایی با اندازه مناسب و همچنین دستگاه های برش برای دستیابی به چای با کیفیت استفاده می کند.
مرحله دیگری از خشک کردن برای تولید طعم معطر و پس از آن بر اساس درخواست مشتری ترکیب، بسته بندی و در نهایت به مغازه های خرده فروشی ارسال می شود. در کشورهای دیگر، مراحل درجه بندی، توزین و بسته بندی به صورت مشابه، پس از فرآیند شکل دهی (رول کردن) انجام می شود.
سوالات متداول
1. تفاوت چای سبز و چای سیاه چیست؟
تفاوت این دو چای در روش فراوری آن هاست. چای سبز برخلاف چای سیاه تخمیر نمی شود.
2. برای جلوگیری از تخمیر چای سبز چکار می کنند؟
این چای را حرارت داده و خشک می کنند و یا غالبا آن را بخار می دهند.
3. برای بسته بندی چای سبز از چه دستگاه هایی استفاده می شود؟
از دستگاه بسته بندی توزین دار و دستگاه ساشه پودری استفاده می شود.
4. دستگاه بسته بندی چای سبز را از کجا بخرم؟
برای خرید این دستگاه ها به فروشگاه آی فودز مراجعه کنید.