توسط : اصول GMP برای دستیابی به تولید محصول با کیفیت و ایمن براساس استاندارهای جهانی تنطیم شده است. تولیدکنندگان در صنایع مختلف نیازمند رعایت این اصول جهت مقبولیت محصول تولیدی خود هستند. خوانندگان محترم وبلاگ آی فودز می توانید با مطالعه مقاله زیر با این اصول آشنا شوید.
اصول GMP به چه معناست؟
GMP مخفف شیوه های خوب تولید می باشد. نقش این اصل در موفقیت صنایع غذایی بسیار مهم است. این اصول به شرکت های غذایی و آشامیدنی برای رسیدن به حفظ ایمنی و کیفیت غذا در ضمن افزایش بهره وری کمک می کنند.
GMP مختص شیوه های خوب تولید است. بخش مهمی از سیستم ایمنی کلی مواد غذایی HACCP ، در یک تجارت مواد غذایی را تشکیل می دهد.
شیوه های خوب تولید را می توان به عنوان الزامات عملیاتی لازم برای ایجاد یک تجارت غذایی با تولید ایمن تعریف کرد. در کلیه قوانین مربوط به مواد غذایی و استانداردهای صدور گواهینامه مشتری، تأکید زیادی بر رعایت این اصول وجود دارد.
این اصول علاوه بر صنایع غذایی، در تولید موارد زیر نیز کاربرد دارند:.
- نوشیدنی ها
- محصولات آرایشی و بهداشتی
- داروسازی
- مکمل های غذایی
- تجهیزات پزشکی
اهمیت رعایت اصول GMP در موفقیت صنایع غذایی چیست؟
اصول GMP در تولید فراگیر هستند. آن ها هر جنبه ای از هر فرآیند تولید را پوشش می دهند تا از خطرات احتمالی در هر نقطه از زنجیره تامین یا محیط تولید جلوگیری شود.
هدف این اصل حفظ یکپارچگی محصولات با روش های عملکردی صحیح می باشد. هم چنین کسب اطمینان از رعایت بالاترین استانداردها در هر مرحله از تولید تا ذخیره سازی محصول است.
با پیروی از اصول GMP، متخصصان صنایع غذایی می توانند انتظار: کاهش آلودگی، شکست فرآیندها، مشکلات ناشی از عوامل محیطی و انحرافات بالقوه مضر را داشته باشند.
مصرف کنندگان نمی توانند تنها با نگاه کردن به محصولات غذایی از سلامت آن ها مطمئن باشند. لذا تولیدکنندگان مسئولیت سنگینی جهت ارائه کالاهای ایمن و با کیفیت به مردم دارند. پیروی از این اصول به ارتقا کیفیت و اطمینان از محصولات ایمن برای توزیع انبوه کمک می کند.
ویدیو: 10 اصل GMP
پنج مولفه اصلی اصول GMP چیست؟
کارکنان
اساس هر برنامه GMP کارآمد، کارکنان هستند. اگر افراد در بخش های تولید و مدیریتی به درستی آموزش ندیده باشند، نمی توان انتظار داشت که فرایندها و رویه ها را به طور موثر اجرا کنند. بنابراین، شرکت های مواد غذایی باید روی آموزش سرمایه گذاری کنند.
از این رو کارکنان لازم است استانداردهای کنترل کیفیت GMP و نحوه اجرای آن ها را بدانند. این آموزش ها باید به طور منظم مورد ارزیابی و آموزش مجدد قرار گیرند.
محوطه
تمیزی و ایمن بودن محیط در تولید غذا ضروری است. محوطه باید به گونه ای طراحی شود که امکان تمیز کردن و کاهش خطر آلودگی متقابل را فراهم کند.
نه تنها محوطه که تجهیزات موجود در آن نیز از این امر پیروی می کنند. همه دستگاه ها باید معتبر و کالیبره شوند و باید روش ها، برنامه ها و مستنداتی برای پاکیزگی و نظافت وجود داشته باشد.
مستندات
فرآیندهای GMP به اسنادی رجوع می کند که ثابت می کند کلیه مراحل انجام شده است. حسابرسان از این اسناد برای بررسی امکانات و اطمینان از اجرای موثر اصول این فرآیند استفاده می کنند. بنابراین، مستندات کامل می تواند به نفع تولیدکنندگان مواد غذایی باشد.
محصولات و مواد اولیه
از جمله مهم ترین جنبه های تولید مواد غذایی می توان به مواد اولیه و محصولات اشاره کرد. اگر مواد اولیه قبل از ورود به خط تولید به درستی بازرسی نشوند، ممکن است محصول تولیدی دارای خطراتی باشد. بنابراین تولیدکنندگان باید از تاکتیک های صحیح برای نظارت و رفع مشکل در مواد ورودی استفاده کنند.
فرآیندها
فرآیندها باید از نزدیک بررسی، تجزیه و تحلیل، به روز و به طور موثر اجرا شوند. هم چنین باید به خوبی مستند شوند. در این صورت در اثر بروز مشکل، می توان به سرعت و به آسانی از طریق اقداماتی مانند تجزیه و تحلیل علت اصلی آن را پیدا کرد.
اصول GMP شامل چه مواردی است؟
اصول GMP در تأسیسات صنایع غذایی را می توان به 9 جز اصلی تقسیم کرد:
1. ثبت و مستند سازی دقیق کلیه مراحل
اولین قدم در عملی کردن این اصول، ایجاد روش های عملیاتی استاندارد (SOP) به صورت مکتوب است. این ها به عنوان یک نقشه راه، برای عملکرد ثابت عمل خواهند کرد.
روش های مکتوب سبب می شود تا استانداردهای محل کار ایجاد شود. هم چنین اطمینان حاصل می کند که وظایف هر بار به یک شیوه اصلی انجام می شود.
2. پیروی دقیق از روش های تعیین شده
SOPهای نوشته شده به اندازه کارکنانی که به آن ها عمل می کنند حائز اهمیت هستند. لذا، مهم است که کارکنان بدانند که به هیچ وجه از میانبرها و یا انحراف از دستورالعمل های کتبی استفاده نکنند. در این اصل نیز هم چنان هدف دستیابی به یک محصول سازگار و با کیفیت بالا است.
3. همه چیز را مستند کنید
تهیه اسناد به موقع و دقیق، سبب ترویج رعایت مقررات در کلیه مراحل می گردد. همچنین باعث می شود که بتوان منشا هر گونه مشکلی را ردیابی نمود. ثبت دقیق اسناد هم چنین راهی برای ارزیابی مسائل ارائه می دهد تا از وقوع مجدد آن ها جلوگیری شود.
4. از اعتبار روش های عملیاتی استاندارد اطمینان حاصل نمایید
برای اطمینان از اینکه SOP ها آنطور که باید کار می کنند، باید فرآیندهای خود را ارزیابی کنید. این امر هم چنین از طریق اسناد معمول و پیروی دقیق از روش های مکتوب به دست می آید. وقتی این روش ها به طور مداوم انجام شود، از دستیابی به خروجی با کیفیت و ایمن اطمینان حاصل می شود.
5. اطمینان از کیفیت و ایمنی تجهیزات و امکانات بر اساس اصول GMP
بهره وری، کیفیت و ایمنی باید در طراحی و ساخت تاسیسات و تجهیزات تولید مواد غذایی لحاظ شود. این امر کیفیت و ثبات را در هر مرحله از پردازش، در اولویت قرار می دهد.
6. نگهداری درست از تجهیزات و امکانات
تعمیر و نگهداری تجهیزات باید به طور مداوم انجام شود. برای پیگیری کارهای انجام شده لازم است سوابق نگهداری شود. این امر نگرانی های ایمنی را کاهش داده و مشکلات مربوط به کنترل کیفیت را کاهش می دهد.
7. ایجاد کردن، توسعه دادن و اثبات صلاحیت شغلی
هر یک از کارکنان باید دارای صلاحیت شغلی باشند. برقراری اصول GMP مستلزم آن است که کارکنان در وظایف خود کاملاً شایسته باشند.
توجه داشته باشید که صلاحیت ممکن است برای افراد مختلف معنای متفاوتی داشته باشد. به همین دلیل، صلاحیت باید برای هر نقش تعریف شود تا کارکنان دقیقاً بدانند چه انتظاری از آن ها می رود.
8. اطمینان از پاکیزگی بر اساس اصول GMP
با به کارگیری دقیق اصول GMP در امر نظافت و پاکیزگی محیط، از ایمنی و بهداشت محصول خود مطمئن شوید. محصولات مختلف درجه خاصی از تمیزی را نیاز دارند. بنابراین مراحل لازم جهت این امر را برای هر محصول به طور دقیق مشخص نمایید.
9. ایجاد کیفیت در محصولات
کنترل کیفی سیستماتیک اجزا و فرآیندها باید در هر مرحله از تولید، بسته بندی و برچسب گذاری انجام شود. برای اطمینان از کیفیت محصول، آزمون های کنترل کننده مشخصی را تنظیم کرده و مستندات دقیقی را تهیه نمایید.
سوالات متداول:
GMP به چه معناست؟
GMP مختص شیوه های خوب تولید است. بخش مهمی از سیستم ایمنی کلی مواد غذایی HACCP ، در یک تجارت مواد غذایی را تشکیل می دهد.
هدف از رعایت اصول GMP چیست؟
هدف این اصل حفظ یکپارچگی محصولات با روش های عملکردی صحیح می باشد. هم چنین کسب اطمینان از رعایت بالاترین استانداردها در هر مرحله از تولید تا ذخیره سازی محصول است.
مولفه های اصلی GMP را نام ببرید.
کارکنان- محوطه- مستندات- محصولات و مواد اولیه – فرآیندها
