روش استخراج روغن هسته انگور در کارخانجات

استخراج روغن هسته انگور در کارخانجات صنایع غذایی به روش های مختلفی انجام می شود. خوانندگان محترم وبلاگ آی فودز می توانید با مطالعه این مقاله با روش های مختلف استخراج و تولید روغن از هسته انگور آشنا شوید.

هسته انگور

هسته انگور از جمله دانه های گیاهی روغنی است. روغن دانه این انگور دارای خواص زیادی است و قابل مصرف می باشد. از این رو در کارخانه های صنایع غذایی به استخراج و تولید روغن این دانه گیاهی پرداخته می شود.

برای این کار ابتدا دانه های را آماده می کنند، سپس آن ها را روغن کشی می کنند. روغن خام به دست آمده از این مرحله را سپس تصفیه می کنند.

هنگام تصفیه ترکیبات مختلفي از روغن حذف می شود و حتی برخی از ترکیبات مفید نیز به میزان کم خارج می شوند.

مراحل تصفیه روغن شامل موارد زیر می باشد:

• خنثي سازي
• بوگیری
• رنگ بری
• هيدروژناسیون
• فرآيندهاي تكميلي

فرآیند تولید و استخراج روغن هسته انگور

جدا کردن هسته انگور از ضایعات خط تولید آب انگور

هسته انگور مورد استفاده برای استخراج روغن هسته انگور، از ضایعات خط تولید آب انگور تهیه می شود. با توجه به چسبندگی ای که بین دانه و تفاله های انگور وجود دارد، جدا کردن دانه با مشکلاتی مواجه است. لذا روش های مختلفی برای این کار وجود دارد:

• روش کاربردی در مقیاس آزمایشگاهی

در این روش برای جدا کردن دانه از تفاله ها از بستر سیال استفاده می شود. عمل تفاله شویی توسط اسید کلریدریک رقیق صورت مي گیرد تا میزان چسبندگي زیاد هسته و تقاله کم شود. مخلوط پس از شسته شدن در بستر سیال قرار داده می شود تا هسته ها جدا گردند. چنانچه غلظت اسید مورد استفاده زیاد باشد، سبب از بین رفتن و تجزیه مواد آلي می شود و در نتیجه مخلوط دانه و تفاله انگور به صورت خمیری در می آید.

• روش استفاده از تفاله مرطوب

در این روش، تفاله مرطوب را از یک اسلایسر معمولي و سپس دستگاه رنده سیب عبور می دهند. در نتیجه تفاله به اندازه کوچک تر تبدیل می شود و دانه ها راحت تر از آن جدا می شوند. پس از این فرآیند ها تفاله را به سیني لرزان مجهز به دمنده منتقل می کنند.

• روش استفاده از تفاله خشک

ابتدا توسط خشک کن، تفاله ها را خشک می کنند، سپس آن را وارد آسیاب غلطکي مي کنند تا به اندازه های کوچک تبديل شود. سپس مخلوط دانه و تفاله به سینی لرزان منتقل می شود و جداسازي جزئي انجام مي شود. جدا کردن نهایی نیز با استفاده از دمنده انجام مي شود.

آماده کردن هسته های انگور برای استخراج روغن

در این مرحله از استخراج روغن هسته انگور فرآیند های زیر انجام می شوند:

• توزین
• تمیز کردن
• خرد کردن
• آماده کردن دانه ها براي روغن کشی (پختن)
• پرک کردن (فیلک کردن)

فرآیند های خشک کردن و پوست گیري نيز بر اساس پردازش و دانه ای که روغن کشي مي شود، ممکن استدر این قسمت انجام شوند.

همان طور که گفته شد، هسته انگور از ضایعات کارخانه تولید آب انگور تهیه می شود. در نتیجه تمیز کردن آن، یعنی مراحل رایج در شستشو (جداکردن برگ و شاخه، خاک و…) لازم نمی باشد.

بعد از جدا کردن هسته و تفاله اکنون نوبت خرد کردن هسته انگور برای استخراج روغن آن است. مناسب ترین بازده و کیفیت روغن کشي هنگامی ایجاد می شود که دانه بندي با مش 20 صورت گیرد.

پختن و حرارت دهی دانه های روغنی به منظور تسهیل آزاد شدن چربي در فرآیند پرس مکانیکی انجام می شود. از عوامل موثر در پختن دانه ها، رطوبت است. بدون وجود رطوبت کافي حرارت دهی به درستی انجام نمي شود. برای تامین رطوبت از آب، بخار یا هر دو استفاده می شود.

معمولا از دیگ هاي پخت استوانه اي افقی يا عمودی برای پختن هسته های روغنی استفاده می شود. این فرآیند شامل دو مرحله می باشد: پخت مرطوب، خشک کردن (تا تقریبا رطوبت ۳ درصد).

استخراج روغن

در صنعت استخراج روغن معمولا به سه روش زیر انجام می شود:

فشردن یا پرس کردن:

استخراج روغن هسته انگور به روش پرس به صورت سرد، گرم یا ترکیبی از این دو انجام مي شود. در روغن گیری به روش پرس به علت بالا بودن دمای فرآیند، روغن تا مقداری مي سوزد. در نتیجه این امر کیفیت روغن تا حدی آسیب می بیند و رنگ آن کدر می گردد. از این رو استفاده از روش حلال ترجیح داده مي شود.

در خطوط تولید به منظور استخراج روغن از هسته انگور، روش پرس کاربرد دارد. روغن به دست آمده از پرس یا همان چربی مایع حاوی 3- 15 % ماده جامد غیر روغنی است. این ماده به طور معمول طی دو مرحله از روغن جدا می شود: در وهله اول در تانک رسوب مواد جامد ته نشین می شود و سپس جدا مي گردد. سپس روغن را از یک فیلتر پرس قاب-صفحه عبور می دهند تا صاف شود.

استخراج با حلال:

در این روش استخراج روغن از هسته انگور در حرارت کم تری انجام می شود. در نتیجه نسبت به استخراج با روش پرس کیفیت روغن حاصل شده بهتر است.

از سوی دیگر حلال قادر است بخشی از ناخالصی ها را که در فرآیند پرس از روغن جدا نمی شود را در خود حل کند. از این رو روغن به دست آمده با حلال حاوی میزان بيشتري ناخالصي در مقایسه با روغن به دست آمده به روش پرس می باشد.

استخراج به روش پیش پرس و سپس توسط حلال:

در کارخانجات استخراج روغن، پایین آوردن میزان روغن باقی مانده درون ماده جامد تا کم ترین میزان ممکن، هدف اصلی می باشد. این میزان کم تر از یک درصد است و میزان مورد نظر نیم درصد می باشد. در حقیقت آخرین باقی مانده روغنی که از مواد جامد قابل استخراج است، در اصل روغن نمی باشد بلکه فسفاتیدها و ترکیبات غير گليسريدي هستند.

بیشتر دانه های روغنی با محتوی روغن بالا، زمانی که توسط حلال روغن کشی می شوند به صورت نامناسبی خرد می شوند. از این رو لازم است ابتدا مقداری از روغن آن ها در پرس کردن مقدماتی خارج شود، سپس محتوی روغن باقی مانده به وسیله حلال استخراج شود.

پس از استخراج روغن از هسته انگور، لازم است این روغن که خام است و دارای ترکیبات زائد و ناخالصی ها می باشد را تصفیه نمود.