خشک کردن میوه به روش صنعتی از صفر تا صد

خشک کردن میوه به روش صنعتی امروزه با توجه به پیشرفت علم و تکنولوژی جای خود را در صنعت غذا باز کرده است. افراد مختلفی توانسته اند با این روش کسب و کار خود را راه اندازی کرده و کسب در آمد کنند. در این مقاله در مورد چالش ها و روش خشک کردن صنعتی میوه ها مطالبی خدمت خوانندگان عزیز وبلاگ آی فودز آورده شده است.

پیش درآمدی بر خشک کردن میوه ها

میوه­ جات تاثیر زیادی در رژیم غذایی انسان و تغذیه ایفا می­ نمایند. میوه تازه دارای بیشتر از 80 درصد آب می باشد و بسیار فساد پذیر است. با توجه به سرشار بودن میوه ­ها از مواد مغذی، ترکیبات فنولی و ویتامین ها و محدودیت دسترسی به ان­ها در طول سال لازم است از روش­ هایی برای حفظ و نگهداری میوه­ ها با بیشترین کیفیت استفاده شود.

یکی از قدیمی ترین روش های نگهداری مواد غذایی که با هدف بیشتر کردن زمان ماندگاری توسط کاهش رطوبت دریک حد مناسب می ­باشد، خشک کردن است. میوه های خشک، گروهی از مواد غذایی هستند که به علت مغذی بودن و خوشمزگی، آب نبات طبیعی نامیده می­ شوند.

انواع روش های خشک کردن میوه

در زیر، انواع روش های خشک کردن میوه ها را معرفی می کنیم:

• خشک کردن طبیعی (خشک کردن در آفتاب): در این روش، میوه‌ها در معرض نور خورشید و هوای آزاد قرار می‌گیرند تا رطوبت آن‌ها به‌طور طبیعی تبخیر شود.
• خشک کردن در فر: در این روش، میوه‌ها در دمای پایین (معمولاً ۵۰ تا ۷۰ درجه سانتی‌گراد) در فر خشک می‌شوند.
• خشک کردن با ماکروویو: این روش بسیار سریع است و می‌تواند در کمتر از چند دقیقه میوه‌ها را خشک کند.
• خشک کردن انجمادی (فریز درایینگ): در این روش، میوه‌ها ابتدا منجمد شده و سپس تحت خلاء قرار می‌گیرند تا آب آن‌ها به‌صورت مستقیم از جامد به بخار تبدیل شود.
• خشک کردن با دستگاه میوه خشک کن (دِهیدراتور): دستگاه های میوه خشک کن مخصوصی برای میوه‌ها وجود دارند که با استفاده از جریان هوای گرم، رطوبت میوه‌ها را کاهش می‌دهند.

در مقاله “رازهای خشک کردن میوه همراه با حفظ کامل ارزش غذایی“، بطور مفصل به بررسی انواع روش های خشک کردن میوه پرداخته ایم. برای آشنایی با چگونگی انجام این روش ها، شما را به مطالعه این مقاله دعوت می کنیم.

روش های سنتی خشک کردن میوه ها

از جمله روش های خانگی خشک کردن میوه ها می توان به استفاده از بخاری یا فر اشاره کرد. روش دیگر خشک کردن، خشک کردن بوسیله نور خورشید می­ باشد که به آن خشک کردن طبیعی می­ گویند.

با توجه به اینکه در خشک کردن بوسیله آفتاب، عوامل کنترل نشده ­ای مانند تغییر آب وهوا، آلودگی با حشارت، گردوغبار و فضولات حیوانی، عدم دسترسی به نور خورشید، نیازبه فضای زیاد و طولانی شدن زمان خشک شدن، در صورت نبودن مدیریت دقیق قادر به تولید یک محصول استاندارد نخواهیم بود لذا امروزه استفاده از روش خشک کردن با تجهیزات متعدد با عنوان خشک کننده مصنوعی در دستور کار افراد قرار گرفته است.

برای آشنایی بیشتر با روش خشک کردن میوه در خانه، اینجا کلیک کنید.

تفاوت میوه خشک با چیپس

از آنجایی که میوه‌های خشک‌شده، ارزش تغذیه‌ای بهتر و بالاتری نسبت به چیپس دارند و هم چنین طعم مطلوب تری را از نظر مصرف کننده ( به ویژه کودکان) دارا می باشند، بهتر است میوه‌های خشک را جایگزین چیپس نمود.

تغییراتی که میوه ها پس از خشک شدن برایشان اتفاق می افتد

پس از آنکه رطوبت میوه­ ای توسط نور خورشید یا دستگاه گرفته می ­شود، مواد مغذی آن میوه تا اندازه ­ای دچار تغییر می­ شود. اما این به معنی فاقد ارزش شدن میوه خشک نمی باشد. میوه خشک شده مقدار ویتامین ث پایین تری را دارا می باشد، اما ویتامین های آ، ب و املاح معدنی در آن حفظ می شود و تخریب نمی گردد.

میوه خشک از نظر میزان انرژی با انواع تازه آن تفاوتی ندارد. البته به این دلیل که میوه های خشک حجم کمتری نسبت به میوه تازه داشته و خوردنشان راحتتر است لذا معده ما قادر است مقدار بیشتری از آن را بپذیرد و بر همین اساس کالری، کربوهیدرات و همچنین مواد مغذی بیشتری وارد بدن می شود. در بین انواع میوه خشک، انجیر، موز و خرمالو پر انرژی ترین و کیوی کم انرژی ترین میوه ها می باشند.

مزایای خشک کردن میوه به روش صنعتی

متاسفانه کیفیت محصولات خشک شده به روش سنتی نسبت به ماده اولیه کاهش زیادی می­ یابد، لذا استفاده از روش های جایگزین و جدیدتر پیشنهاد می­ شود. از جمله این روش ها می توان به استفاده از دستگاه با هوای داغ اشاره نمود. این دستگاه‌ها دارای انواع متفاوتی می باشند.

دستگاه میوه خشک‌کن رطوبت موجود در میوه‌ها را کاهش داده و آن‌ها را خشک می‌کند. این دستگاه برای حفظ طعم، رنگ و مواد مغذی میوه‌ها پس از خشک شدن بسیار کارآمد است.

طرز کار دستگاه میوه خشک کن به گونه‌ای می باشد که با حرارت دادن یکنواخت، بدون این که میوه‌ها را بسوزاند، خشک می‌کند. البته، بعضی از این دستگاه‌ها در دمای کمتری فعالیت می‌کنند تا از از بین رفتن مواد معدنی داخل میوه‌ها جلوگیری شود.

خشک کردن میوه به روش صنعتی دارای مزایای متعددی است که این روش را به یک گزینه محبوب برای شرکت‌های فرآوری مواد غذایی و افراد تبدیل کرده است. این مزایا شامل موارد زیر است:

• کیفیت یکنواخت و کنترل شده
• افزایش ماندگاری محصول
• حفظ بهداشت و ایمنی
• افزایش سرعت و بهره‌وری

دستگاه های میوه خشک کن صنعتی قادرند دما، رطوبت و زمان را به‌طور دقیق تنظیم کنند! این مسئله باعث حفظ بیشتر رنگ، طعم و مواد مغذی در خشک کردن میوه به روش صنعتی می‌شود.

اجزای مختلف دستگاه های میوه خشک کن صنعتی

به طور کلی، دستگاه‌های میوه خشک کن متشکل از سه سیستم اصلی می باشند که عبارتند از المنت‌های حرارتی، فن، بدنه اصلی و سینی‌. در طی خشک کردن میوه‌ها ابتدا المنت‌های حرارتی روشن می گردند. سپس حرارت با کمک فن به صورت یکنواخت داخل دستگاه پخش شده و سبب خشک شدن میوه‌ها می‌شود. سپس، این رطوبت از طریق فن ها به بیرون از دستگاه برده می‌شود.

مدت زمان خشک کردن میوه به روش صنعتی

مدت زمان خشک کردن میوه به روش صنعتی به موارد زیر بستگی دارد:

• مقدار رطوبت میوه ای که خشک می شود
• مقدار رطوبت محیطی و قدرت دستگاه میوه خشک کن

بسته به نوع میوه و میوه خشک کن، حدودا یک روز طول میکشد تا میوه ها کامل خشک گردند. اگر قصد خشک کردن مقدار زیادی میوه را دارید استفاده از دستگاه های میوه خشک کن از بهترین گزینه ها می باشد.

نکات مهم در خشک کردن میوه به روش صنعتی

برای گرفتن نتیجه مطلوب در خشک کردن میوه به روش صنعتی لازم است از میوه با کیفیت مناسب استفاده کنیم. میوه هایی که به منظور خشک شدن انتخاب می کنید بهتر است تازه و رسیده باشند. از میوه های نارس، محصولی بی بو و بی رنگ به دست می آید. محصول حاصل از میوه هایی که بیش از حد رسیده باشند سفت و یا نرم و شل می شوند.

در ویدیو زیر نکات مهمی را درباره خشک کردن صنعتی میوه ها مشاهده نمایید:

روش جلوگیری از تغییر رنگ میوه در خشک کردن میوه به روش صنعتی

برخی از میوه ها ممکن است در اثر خشک کردن تغییر رنگ داده و تیره شوند (قهوه ­ای شدن). برای جلوگیری از این امر از عملیات پیش تیمار بهره می­بریم.

پیش تیمار میتواند از قهوه ای شدن طی دوران خشک کردن و نگهداری جلوگیری کند. همچنین سبب افزایش تسریع خشک کردن میوه ها به روش صنعتی شود. میوه هایی مانند سیب و هلو هنگامی که اسلایس شده و در مجاورت هوا قرار می گیرند تیره می شوند که این تغییر رنگ پس از خشک شدن و در دوران نگهداری نیز ادامه دارد.

از جمله روش­های پیش تیمار در خشک کردن میوه به روش صنعتی، استفاده از موادی مانند آب لیمو، سیتریک اسید، اسکوربیک اسید (ویتامین ث) و… بسته به نوع میوه، می ­باشد. مدت زمان تیمار کردن به نوع و انداز میوه بستگی دارد. هنگامی که اسلایس های میوه ازمحلول خارج گردید، باید اسلایس ­ها بروی آبکش قرار داده تا آب اضافی آن خارج شود. که در نتیجه مدت زمان خشک شدن کاهش می یابد.

آموزش خشک کردن میوه با دستگاه صنعتی

برای اینکه خشک کردن همگی میوه ها تقریبا زمان یکسانی را بخواهند، باید میوه ها در اندازه های مشابه اسلایس شوند. برای داشتن قطعات با اندازه ­های دقیق تر و یکسان تر می­ توانید از دستگاه های اسلایسر استفاده نمایید.

استفاده از دستگاه میوه خشک کن، باعث می­ شود آب میوه به صورت آهسته و با حرارت بسیار پایین تبخیر شود. بیشتر دستگاه های میوه خشک کن در کف خود دارای المنت برقی می باشند که روی آنها هواکش قرار داده شده است.

نکات مهم استفاده از دستگاه میوه خشک کن صنعتی

طرز استفاده از دستگاه میوه خشک کن اینگونه است که ابتدا باید دستگاه را روی تنظیمات خشک کردن میوه قرار دهید و میوه ها را درون خشک کن بچینید. میوه ها در این دستگاه با توجه به نوع و ضخامتشان بین یک تا دو روز زمان برای خشک شدن می خواهند. در آخر میوه های خشک و ترد شده را جمع آوری کنید. میوه خشک باید نسبتا سفت باشد زیرا رطوبت آنها از بین رفته است.

بهتر است از میوه خشک کن هایی که دارای تایمر هستند،استفاده کنید.

بهترین روش نگهداری میوه خشک

یکی از مهمترین مراحل خشک کردن میوه به روش صنعتی یا سنتی، روش نگهداری آن پس از خشک کردن می باشد. برای شناخت بهترین روش نگهداری میوه خشک توصیه می کنیمدر نگه داری چیپس میوه به موارد زیر توجه کنید:

• میوه ی خشک شده را در مکان خشک و با دمای پایین وبه دور از محیط مرطوب نگهداری کنید.
• دمای محیط کمتر از 7 درجه سانتی گراد باشد، اما داخل یخچال و یا فریز نگهداشته نشود چرا که باعث کاهش شدید ارزش غذایی می شود.
• بهتر است میوه خشک را در ظرف شیشه ای در بسته و یا پاکت کاغذی نگهداری کنید.

سوالات متداول