فیلم های خوراکی (بسته بندی) مواد غذایی: غذا را به همراه بسته بندی آن بخورید

فیلم های خوراکی در واقع انواعی از بسته بندی مواد غذایی می باشند که می توان آن ها را همراه با غذا مصرف کرد. این نوع از بسته بندی دارای خواص بسیار مفیدی است و هم چنان تکنولوژی آن در حال رشد است. خوانندگان محترم وبلاگ آی فودز برای آشنایی با این بسته بندی های خوراکی با مطالعه این مقاله با ما همراه باشید.

نگاهی به بسته بندی مواد غذایی در گذر زمان

شگفت آور است که نگهداری غذا هیچ محدودیت زمانی ندارد، دانستن نحوه نگهداری غذا در طول تاریخ ما انسان ها ضروری بوده است. این امر نه تنها با افزایش ماندگاری مواد غذایی، بلکه با ایجاد امکان حفظ مواد غذایی به صورت سالم به ما کمک کرد تا زنده بمانیم.

امروز، هزاران سال بعد، بسته بندی مواد غذایی به همان اندازه ضروری است، اگر نه بیشتر. تقاضای مصرف کنندگان افزایش یافته است و همین امر باعث شده بازار محصولات خود را توسعه دهد. اگر در هر کشوری وارد سوپرمارکتی شوید، به راحتی می توانید مجموعه ای از محصولات غذایی را پیدا کنید که به صورت محلی یا وارداتی در کشورهای دیگر ساخته شده اند. همه این ها تا حدی به لطف بسته بندی امکان پذیر شده است.

ما از مزایای این بسته بندی های پلاستیکی لذت می بریم، از جمله ممکن کردن نگهداری و استفاده از محصولات غذایی تا حداکثر چندین هفته. با این حال، به طور کامل متوجه فرآیند های به کار رفته در آن نیستیم. از جمله میزان مهندسی که برای این ساختارهای چندلایه صرف می شود و یا میزان انرژی مورد نیاز برای تولید آن.

پس از مصرف چه اتفاقی برای بسته بندی می افتد؟ مطمئناً در لحظه ای که آن را دور می اندازیم به طور جادویی ناپدید نمی شود.

تخمین زده می شود که در حال حاضر 150 میلیون متریک تن پلاستیک در اقیانوس های جهان باقی مانده است. بیش از 60 درصد آن حاصل از بسته بندی های پلاستیکی است. پلاستیک تا 400 سال پس از استفاده از آن، هم چنان باقی می ماند زیرا به آرامی تجزیه می شود.

راه حل این معضل ممکن است در نوآوری در روش های تولید بسته بندی مواد غذایی باشد.

بسته بندی چه ویژگی هایی دارد؟

در تئوری، طراح بسته بندی باید فقط برخی از مواد را از طیف گسترده ای انتخاب کند تا یک ظرف بسازد، درست است؟ در حالی که این طور نمی باشد. دانشمندان باید پارامترهای زیادی را برای تولید یک بسته بندی مناسب در نظر داشته باشند. از جمله این پارامتر ها می توان مواردزیر را نان برد:

• حفظ ارزش غذایی
• تغییرات فیزیکی، شیمیایی و میکروبیولوژیکی ناشی از دما، رطوبت، اکسیژن، اثرات مکانیکی در حین حمل
• سلامت و ایمنی
• مقرون به صرفه بودن
• فناوری‌های جدید
• عادات مصرف کننده
• قوانین بازاریابی
• روند توزیع
• و آخرین اما قطعا نه کم اهمیت ترین، اثرات زیست محیطی

بسته بندی پلاستیکی به تدریج وارد زندگی ما شده و جایگزین ظروف فلزی، کاغذی و شیشه ای شده است. منتقدان درباره استفاده از آن نیز افزایش یافته و مضر بودن آن برای محیط زیست را فریاد می زنند. با وجود اینکه کارخانه های بازیافت در سطح جهانی تأسیس شده‌اند، تنها 14 درصد از پلاستیک بازیافت می‌شود. هم چنین این که تکه های کوچک تر پلاستیک هرگز وارد کارخانه بازیافت نمی شوند.

بازیافت بسته بندی های پلاستیکی به انرژی کمتری نسبت به ساخت بسته بندی جدید نیاز دارد. با این حال هنوز قادر به رفع کامل ضرر های آن نبوده است. برای اینکه بسته بندی بازیافت شود منابعی چون آب، انرژی و حمل و نقل مواد همگی لازم هستند تا به پلاستیک عمری دوباره ببخشند. به همین دلیل، روند کنونی در توسعه بسته بندی مواد غذایی به صورت زیر است:

بسته بندی تا جایی که ممکن است نه تنها باید طبیعی و دوستدار محیط زیست باشد، بلکه باید کاربردی و مقرون به صرفه باشد.

فیلم های خوراکی (بسته بندی خوراکی) مواد غذایی چیست؟

پوشش ها و فیلم های خوراکی ممکن است به عنوان لایه های نازکی از مواد تعریف شوند که می توانند توسط مصرف کننده به عنوان بخشی از کل محصول غذایی مصرف شوند. هنگامی که بسته بندی مانند یک فیلم، یک ورقه، یک لایه نازک یا یک پوشش جزء جدایی ناپذیر یک غذا باشد و با آن خورده شود، به عنوان فیلم های خوراکی یا همان بسته بندی خوراکی شناخته می شود.

فیلم های خوراکی یک پلیمر زیستی هستند که برای نگهداری و محافظت از مواد غذایی در برابر فساد طراحی شده است. این پوشش ها مانند مواد غذایی موجود در آن توانایی تجزیه زیستی را دارند. به‌عنوان اجزای غذا، پوشش ها و فیلم های خوراکی معمولاً باید تا حد امکان بی طعم باشند. از این رو در هنگام مصرف محصول غذایی بسته بندی شده تشخیص داده نشوند. هم چنین چنانچه این فیلم های خوراکی طعم و مزه قابل توجه یا خاصی دارند، ویژگی های حسی آن ها باید با ویژگی های ماده غذایی سازگار باشد.

در فیلم زیر تکنولوژی فیلم های خوراکی و انواع آن ها معرفی شده است.

انواع فیلم های خوراکی

ابتدا، بیایید توضیح دهیم که پلیمرهای زیستی چیست: آن ها زیست مولکول های پلیمری هستند. به عبارت دیگر، آن ها ساختارهای بزرگی هستند که از واحدهای کوچکی ساخته شده اند که به هم متصل شده اند و توسط موجودات زنده مانند پروتئین ها، DNA و غیره تولید می شوند.

دو نوع فیلم (بسته بندی) خوراکی وجود دارد: فیلم و پوشش.

تفاوت این دو در این است که فیلم ها ابتدا به طور جداگانه تشکیل می شوند و سپس روی محصول غذایی اعمال می شوند. در حالی که پوشش ها تشکیل شده و مستقیماً روی مواد غذایی اعمال می شوند. آن ها می توانند پوشش های سطحی یا لایه های بین قسمت های همان محصول غذایی باشند.

این فیلم ها می توانند از ترکیبات زیر تشکیل شوند:

• پلی ساکاریدها: نشاسته و مشتقات، صمغ‌ها و غیره
• پروتئین ها: ژلاتین، گلوتن و غیره
• لیپیدها: موم، لیپید یا مشتقات

پلی ساکاریدها، پروتئین ها و لیپیدها بیوپلیمرهایی هستند که برای ساخت فیلم ها یا پوشش های خوراکی به عنوان بسته بندی استفاده می شوند.

پلی ساکاریدها و پروتئین ها، فیلم های خوراکی با خواص مکانیکی و نوری رضایت بخشی را تولید می کنند. با این حال زمانی که صحبت از رطوبت به میان می آید بسیار حساس هستند. این امر یک مسئله حیاتی در صنایع غذایی است، از آن جا که محتوای رطوبت می تواند باعث خراب شدن سریع مواد غذایی شود.

از سوی دیگر، فیلم های تشکیل شده از لیپیدها خاصیت نفوذ ناپذیری خوبی را در مقابل رطوبت و بخار آب ارائه می کنند. با این وجود فیلم های خوراکی از جنس لیپیدها غیر شفاف، انعطاف ناپذیر و مستعد رنسیده شدن هستند.

تکنولوژی فیلم های خوراکی

به‌عنوان جزئی از غذا، فیلم ها و پوشش های خوراکی معمولاً باید تا حد امکان بی طعم باشند. از این رو هنگام مصرف محصول غذایی بسته بندی شده خوراکی قابل تشخیص نباشند.

اجزای بسته بندی های خوراکی (پروتئین ها، لیپیدها و …) در صورت استفاده جداگانه دارای کاستی هایی هستند. از این رو فیلم های خوراکی معمولاً از چندین جزء تشکیل می شود تا ویژگی های عملکردی مکمل هر جزء را با هم ترکیب کرده و معایب آن ها را کاهش دهد.

معمولاً ایجاد فیلم و پوشش های خوراکی که به عنوان بسته بندی خوراکی عمل می کنند، پس از حل شدن، پراکندگی یا امولسیون شدن پلیمر سازنده آن ها در یک حلال (آب، اتانول، اسید آلی و غیره) انجام می شود. سپس با تبخیر حلال، مستقیماً روی غذا اعمال می شود.

مشکلات استفاده از فیلم های خوراکی برای بسته بندی مواد غذایی

• در واقعیت، بسته بندی خوراکی آنقدرها که برخی فکر می کنند جدید نیست. تحقیقات در مورد آن ده ها سال است که در حال انجام است. با این حال، مشکلاتی وجود دارد. برخی افراد تصور می کنند از آن جایی که این بسته بندی در طبیعت تخریب می شود، انداختن آن در هر جایی طبیعی است. سازمان ملل در گزارشی خاطرنشان کرد: «برچسب زدن به یک محصول به عنوان زیست تخریب پذیر ممکن است به عنوان یک اصطلاح فنی تلقی شود که مسئولیت را از فرد سلب می کند.»
• هم چنین مصرف کنندگان ممکن است در مورد بهداشت بسته بندی خوراکی تردید داشته باشند. اینکه آیا مانند بسته بندی معمولی از مواد غذایی در برابر آلودگی محافظت می کند یا خیر.
• نکته منفی دیگر این است که هنگام استفاده از فیلم ها یا پوشش‌های خوراکی (به دلایل بهداشتی) معمولاً استفاده از بعضی بسته بندی های ثانویه غیرخوراکی لازم می باشد.
• علاوه بر این، بسته بندی های خوراکی حساسیت بیشتری نسبت به محیط های مختلف دارند و نیاز به مراقبت دقیق در هنگام نگهداری و حمل و نقل دارند.
• با این حال این نوع بسته بندی یک جایگزین پایدار و به مراتب بهتر برای بسته بندی مواد غذایی یکبار مصرف است.