اگر عاشق درستکردن بهترین فنجان قهوه در خانه هستید، قطعاً قهوه را بهصورت دانه کامل تهیه کرده و خودتان آسیاب میکنید. اما آسیابکردن در خانه هم چالشهای خودش را دارد. یکی از مهمترین این چالشها، انتخاب اندازه مناسب آسیاب برای روش دمآوری موردنظر شماست.
اندازه آسیاب قهوه یکی از حیاتیترین فاکتورها برای تهیه یک فنجان قهوه عالی است. این موضوع روی عصارهگیری، طعم و حتی بافت قهوه تأثیر میگذارد. هر روش دمآوری نیاز به اندازه خاصی از آسیاب دارد تا سرعت عبور آب و زمان عصارهگیری را کنترل کند؛ که این موارد مستقیماً طعم قهوه را تعیین میکنند.
در ادامه، توضیح کامل درباره اندازه مناسب آسیاب برای هر روش و دلیل اهمیت آن آمده است:
۱. فرنچ پرس (آسیاب درشت)
توضیح اندازه: ذرات آسیاب درشت شبیه نمک درشت یا سنگنمک هستند. این ذرات بزرگ هستند و اجازه میدهند آب بهراحتی بین آنها جریان پیدا کند.
چرا مناسب است: فرنچ پرس یک روش دمآوری غوطهوری است که در آن قهوه به مدت حدود ۴ دقیقه در آب باقی میماند. اگر از آسیاب ریز استفاده کنید، عصارهگیری بیشازحد انجام میشود و قهوه طعم تلخ و ناخوشایندی پیدا میکند. آسیاب درشت با عصارهگیری آهسته، طعمی غنی، بدندار و کماسیدتر ایجاد میکند. همچنین باعث میشود ذرات ریز کمتری وارد فنجان شوند.
۲. پور اور (آسیاب متوسط به ریز)
توضیح اندازه: ذراتی ریزتر از شن و درشتتر از پودر اسپرسو، مشابه نمک خوراکی.
چرا مناسب است: در پور اور (مثل V60 یا Chemex)، آب با نیروی جاذبه از بستر قهوه عبور میکند. اگر آسیاب خیلی درشت باشد، آب سریع رد میشود و عصارهگیری ناقص (طعم ترش و ضعیف) اتفاق میافتد. اگر خیلی ریز باشد، آب کند عبور میکند و باعث عصارهگیری زیاد (طعم تلخ و غلیظ) میشود. آسیاب متوسط به ریز تعادل را برقرار میکند.
۳. اسپرسو (آسیاب ریز)
توضیح اندازه: ذرات بسیار ریز و فشرده شبیه آرد یا شکر پودری.
چرا مناسب است: دستگاه اسپرسو با فشار بالا (حدود ۹ بار) در مدت ۲۵ تا ۳۰ ثانیه آب را از قهوه عبور میدهد. برای رسیدن به طعمی متعادل و خامهای (کرما)، باید مقاومت مناسب در مسیر آب ایجاد شود که تنها با آسیاب ریز ممکن است. آسیاب درشت باعث میشود آب سریع عبور کند و اسپرسو ضعیف و آبکی شود.
۴. ائروپرس (آسیاب متوسط)
توضیح اندازه: ذراتی به اندازه شن معمولی، کمی ریزتر از آسیاب دستگاه قهوهساز قطرهای.
چرا مناسب است: ائروپرس روشهای دمآوری متنوعی دارد؛ هم اسپرسومانند کوتاهمدت و هم سبک قطرهای طولانیتر. برای استفاده استاندارد (۱ تا ۲ دقیقه)، آسیاب متوسط مناسبترین است. اگر خیلی ریز باشد، فیلتر را مسدود میکند و باعث عصارهگیری زیاد میشود.

۵. کلد برو (آسیاب بسیار درشت)
توضیح اندازه: ذرات خیلی درشت شبیه دانههای نمک یا فلفل.
چرا مناسب است: کلد برو با آب سرد و در مدت طولانی (۱۲ تا ۲۴ ساعت) تهیه میشود. اگر آسیاب خیلی ریز باشد، باعث عصارهگیری بیشازحد، طعم تلخ و بافت گِلی میشود. آسیاب بسیار درشت اجازه میدهد طعم قهوه به آرامی استخراج شود و نتیجه آن قهوهای ملایم، صاف و کماسید است.
۶. دستگاه قهوهساز خانگی (آسیاب متوسط)
توضیح اندازه: شبیه شن ساحل، آسیاب متوسط معمولترین اندازه برای دستگاههای قطرهای است.
چرا مناسب است: دستگاههای قهوهساز اتوماتیک خانگی با نیروی جاذبه آب را از قهوه عبور میدهند. آسیاب متوسط اجازه میدهد آب با سرعت مناسب عبور کند و طعمی کامل و متعادل ایجاد شود. آسیاب ریز باعث تلخی و آسیاب درشت باعث قهوه ضعیف میشود.
۷. موکا پات (آسیاب ریز)
توضیح اندازه: ریز ولی کمی درشتتر از اسپرسو.
چرا مناسب است: موکا پات از فشار بخار برای عبور آب از قهوه استفاده میکند. آسیاب ریز مقاومت لازم را فراهم میکند تا طعمی قوی و غلیظ استخراج شود. اما اگر خیلی ریز باشد، فیلتر را مسدود کرده و خطر افزایش فشار و خرابی دستگاه را بهدنبال دارد. آسیاب ریز مناسب، طعمی شبیه اسپرسو ولی با بدنه بیشتر و آب بیشتر ارائه میدهد.
اگر میخواهید در خانه بهترین قهوه را دم کنید، توجه به اندازه آسیاب یک ضرورت است، نه یک انتخاب. هر روش دمآوری زبان خاص خود را دارد و آسیاب مناسب کلید درک آن زبان است.
