توسط : بنزوات سدیم یک افزودنی غذایی با کاربرد گسترده در نگهداری مواد غذایی، تقویت طعم غذاها و … است. خوانندگان عزیز وبلاگ آی فودز با مطالعه این مقاله می توانید با این ترکیب و کاربردهای آن در صنایع غذایی آشنا شوید.
ممکن است شگفت زده شوید اگر بدانید که بنزوات سدیم در واقع بخشی جدایی ناپذیر از تولید مواد غذایی تجاری است. گاهی طعم و مزه فرآورده های غذایی را بهبود می بخشد و گاهی آن ها را در بهترین حالت برای مصرف کنندگان نگه می دارد. این ماده یک نگهدارنده غذایی بسیار رایج است که در طیف گسترده ای از محصولات غذایی و نوشیدنی ها یافت می شود. همچنین دارای چند کاربرد دیگر در زمینه های پزشکی و صنعتی نیز می باشد. گاهی اوقات به آن بنزوات سودا نیز گفته می شود.
کاربرد نگهدارنده های غذایی
در دسترس بودن و مصرف غذای سالم که نیازهای بدن را تامین می کند، برای انسان ضروری است. غذا و ترکیبات فعال آن بر سلامت و تغذیه انسان تأثیر بسزایی دارد. ایمنی مواد غذایی مفهوم جدیدی در دنیای مدرن نیست و ریشه عمیقی در تاریخ تمدن بشری دارد. این موضوع در کشورهای پیشرفته بعد از جنگ جهانی دوم مطرح شد.
فساد مواد غذایی یک مشکل رایج در طول تاریخ بوده است. بیشتر فساد ناشی از فعالیت میکروارگانیسم ها یا واکنش های آنزیمی در طول نگهداری مواد غذایی می باشد. استفاده از روش های نگهداری مواد غذایی از 1000 تا 8000 سال گذشته، به صورت طبیعی و شیمیایی رایج بوده است.
تخمین زده می شود که تقریباً یک سوم جمعیت کشورهای توسعه یافته از بیماری هایی رنج می برند که از طریق غذا منتقل می شوند. بیش از 250 عامل میکروبی، فیزیکی و شیمیایی عامل این بیماری ها هستند. در سال 2011، مرکز کنترل بیماری در آمریکا تخمین زد که 128 هزار نفر به دلیل بیماری های منتقله از طریق غذا در بیمارستان بستری می شوند و سالانه سه هزار نفر جان خود را از دست می دهند!
استفاده از مواد شیمیایی برای جلوگیری یا به تاخیر انداختن فساد مواد غذایی تا حدودی به دلیل موفقیت زیاد این ترکیبات در درمان بیماری های انسان، حیوان و گیاه است. تعداد زیادی از ترکیبات شیمیایی نگهدارنده مواد غذایی موثر هستند. با این حال، به دلیل قوانین سختگیرانه ای که در مورد ایمنی مواد غذایی توسط FDA تصویب شده است، تعداد کمی از آن ها مجاز به استفاده در محصولات غذایی هستند.
ترکیبات نگهدارنده، 3 کاربرد اصلی را در مواد غذایی برعهده دارند:
- برای جلوگیری از فساد، حفظ ایمنی و کیفیت مواد غذایی با جلوگیری از رشد میکروبی یا تغییرات شیمیایی
- بهبود یا حفظ ارزش غذایی
- بهبود طعم، بافت و ظاهر محصول
بنزوات سدیم (نگهدارنده غذایی)
همان طور که گفتیم، نگهدارنده ها یکی از مهم ترین گروه های افزودنی های غذایی حساب می شوند. زیرا نقش مهمی در ایمنی عرضه غذا دارند. مواد نگهدارنده به غذاها اضافه می شوند زیرا حذف آلودگی میکروبی بالقوه از طریق روش های فیزیکی امکان پذیر نیست!
استفاده از مواد نگهدارنده شیمیایی (مانند نمک)، ادویه جات و سولفیت، روش های قدیمی برای حفظ مواد غذایی فاسد شدنی قبل از پیدایش روش های تبرید و فرآوری بوده است که می توانند ماندگاری را افزایش دهند. نگهدارنده های غذایی با فعالیت ضد میکروبی خود برای جلوگیری از مسمومیت غذایی، عمر مفید غذاها را افزایش می دهند. از این رو، آن ها مزیت ایمن نگه داشتن مواد غذایی را در طول مدت ماندگاری محصول برای برآورده کردن نیازهای سبک زندگی مدرن به مصرف کنندگان ارائه می دهند.
بنزوات سدیم، که افزودنی غذایی (E211) است، نمکی از اسید بنزوئیک است که معمولاً برای اهداف نگهداری در طیف گسترده ای از غذاها استفاده می شود. مانند: مارگارین، سس سالاد، سس ها و به ویژه نوشیدنی ها و آبمیوه های گازدار.
به طور طبیعی، این ترکیب در برخی میوه ها مانند زغال اخته و آلو نیز یافت می شود و به عنوان یک ماده شیمیایی GRAS (به طور کلی به عنوان ایمن شناخته می شود) فهرست شده است. با خنثی سازی اسید بنزوئیک با هیدروکسید سدیم تولید می شود و به طور موثر مخمرها و رشد کپک را مهار می کند.
بنزوات سدیم معمولاً توسط تولیدکنندگان مواد غذایی به دلیل حلالیت بالای آن در محلول های آبی (200 برابر محلول تر) نسبت به اسید بنزوئیک ترجیح داده می شود.
کاربردهای بنزوات سدیم در صنایع غذایی
از این افزودنی غذایی در تولید محصولات زیادی استفاده می شود. از جمله:
- بسیاری از پنیرها
- خاویار
- سس سویا
- خیارشور
- نوشابه ها
- آب میوه ها
- سس سالاد
- سرکه
- بیسکویت و ویفر
- رب گوجه
- مربا و …
نگهداری مواد غذایی
فعالیت ضد میکروبی بنزوات سدیم مربوط به تنظیم pH محیط است و بیشترین فعالیت را در محدوده های پایین pH نشان می دهد. با متعادل کردن سطح pH در سطح سلولی، به حفظ مواد غذایی کمک می کند. همچنین خواص ضد میکروبی آن از نفوذ باکتری های مضر به محصولات غذایی و بیمار کردن مصرف کنندگان جلوگیری می کند. با متعادل کردن و کاهش سطح pH، اسیدیته را افزایش داده و محیط هایی را که در آن قارچ ها رشد می کنند، از بین می برد.
مطالعات گسترده اثربخشی این افزودنی غذایی را در برابر طیف وسیعی از مخمرهای عامل فساد مواد غذایی مانند (S.cerevisiae، Z.rouxii و Y.lipolytica) نشان داده است. همچنین در مطالعه دیگری، اثر این نگهدارنده را در جلوگیری از گونه های آسپرژیلوس و پنی سیلیوم کوریلوفیلوم در محصولات نانوایی در سطوح aw (آب فعال) پایین گزارش کرده اند.
بهبود طعم غذاهای اسیدی
ممکن است بعید به نظر برسد اما برخی از غذاها با افزایش اسیدیته، طعم بسیار بهتری خواهند داشت. بنزوات سدیم اغلب به غذاهایی که ماهیت اسیدی دارند اضافه می شود تا طعم اسیدی آن ها را افزایش دهد. اغلب این ها غذاهایی مانند ترشی، سس، مربا و آب میوه می باشند؛ همین طور محصولاتی که حاوی سطوح بالایی از سرکه هستند.
بهبود دهنده طعم نوشیدنی های غیرالکلی
یکی از رایج ترین کاربردهای این ماده در صنایع غذایی، به عنوان افزودنی در تولید نوشیدنی ها است. این ترکیب با تقویت طعم شربت ذرت با فروکتوز (HFCS) بالا که اغلب در چنین نوشیدنی هایی استفاده می شود، طعم آن ها را افزایش می دهد. علاوه بر این، باعث افزایش اسیدیته و تشدید طعم نوشابه های گازدار می شود.
آیا مصرف بنزوات سدیم بی خطر است؟
سازمان غذا و داروی ایالات متحده (FDA)، بنزوات سدیم را به طور گسترده مورد مطالعه قرار داده است و دریافته است که وقتی در مقادیر مجاز موجود در رژیم های غذایی معمولی مصرف شود، بی خطر است.
طبق گفته FDA، قبل از بروز هرگونه مشکل، مصرف تقریباً 180 برابر مقدار بنزوات سدیم مجاز موجود در یک رژیم غذایی معمولی، نیاز است. حتی اگر تمام غذاهایی که می خورید حاوی بیشترین مقدار این نگهدارنده باشد، باز هم 90 برابر مقدار مجاز موجود از آن در رژیم غذایی برای ایجاد مشکل لازم است.
بنزوات سدیم چیست؟
این ماده یک نگهدارنده غذایی بسیار رایج است که در طیف گسترده ای از محصولات غذایی و نوشیدنی ها یافت می شود.
کاربرد بنزوات سدیم در صنایع غذایی چیست؟
نگهدارنده غذایی، تقویت کننده طعم اسیدی غذاها، بهبود دهنده طعم نوشیدنی های غیرالکلی و …
از بنزوات سدیم در تولید کدام محصولات غذایی استفاده می شود؟
خیارشور، سس سویا، مربا، خاویار، برخی پنیرها، سرکه و …
برای خرید بنزوات سدیم چکار کنم؟
برای خرید این محصول به فروشگاه آی فودز مراجعه کنید.
